Yerkabuğunun Hareketi: Deprem Nedir?

Hepimizin ismini duydu?unda korktu?u do?al afet: Deprem!

Deprem Nedir?

Ba?lang?ç noktas? yerin derinlerinde bulunan yer kabu?u katmanlar?n?n k?r?l?p yer de?i?tirmesi sonucunda, yanar da?lar?n püskürme durumuna geçmesi gibi do?al bir nedeni olan yer kabu?u sars?nt?s?. K?sacas? yer kabu?unun hareket etmesine deprem denir.

Türkiye'nin Deprem Haritas?
Türkiye’nin Deprem Haritas?

Siz bu bilgilere nereden ula?t?n?z derseniz, i?te cevab?: Kandilli Rasathanesi!

Kandilli Rasathanesi 1868 y?l?nda Rasathane-i Amire ad?yla Maçka’da kurulmu?tur. Osmanl? Dönemi’nde ya?anan 31 Mart Vakas? (12 Nisan 1908) s?ras?nda ayaklananlar gözlem aletleri ve sismograflarla birlikte rasathaneyi tahrip etmi?lerdir. Ayaklanman?n bast?r?lmas?yla birlikte 31 Mart Vakas?’nda tahrip edilen Maçka’daki Rasathane-i Amire’den sa?lam kalabilen iki deniz kronometresi, eski bir geçi? aleti, ufak bir teodolit ve iki elektrikli duvar saati de bugünkü yerinde yeni kurulan rasathaneye verilmi?tir. Cumhuriyet Dönemi’nde yap?lan harf ink?lab? ile bugünkü ad?n? alm??t?r. Kandilli Rasathanesi’nin yap?lma sebebi deprem ve tsunami hareketlerini ölçmek, meteorolojik bilgilere ula?mak ve deprem oldu?u zaman ne yapmam?z gerekti?i hakk?nda bilgileri vermektir. O yüzden rasathanede çocuklara yönelik e?itimler de yap?lmaktad?r.

Peki Bu Depremler Nas?l Ölçülüyor?

Yeryüzündeki hareketler sismograf ad? verilen aletlerle ölçülür. Türkçe ad? depremyazar

olarak da geçer. Sismograf depremleri kaydeder, depremlerin ?iddetini ve uzakl???n? gösterir.

Geçmi?teki Deprem Ölçme Arac?
Geçmi?teki Deprem Ölçme Arac?
Günümüzdeki Deprem Ölçme Arac?
Günümüzdeki Deprem Ölçme Arac?

Sismograf Nas?l Çal???r?

Sismograf, sarkaç esas?na dayan?r. Yer sars?ld??? s?rada, sarkac?n ucundaki yuvarlak a??r topuz, hareketsiz kal?r. Yeryüzünde duran bir kimse, yerle birlikte gidip geldi?i için, sarkac? hareket eder gibi görür. Topuzun ucunda bir kalem vard?r. Kalemin ucu bir makara üzerinde sar?l? duran ka??da de?er. Yer sars?l?nca ka??t da sa?a, sola, yukar?, a?a?? hareket edece?i, topuz ise sabit duraca?? için, kalem ka??da bu hareketleri çizer.

Simülasyon Nas?ld??

Kandilli Rasathanesi’nde bulunan simülasyonda sahte bir deprem provas? yapt?k ve depremde ne yap?lmas? gerekti?ini ö?rendik. Öncelikle simülasyondaki e?yalar sars?nt?ya ra?men devrilmedi, çünkü hepsi sabitlenmi?ti. Bizler de evlerimizdeki e?yalar? sabitleyerek deprem s?ras?nda olabilecek kazalar? önleyebiliriz. Bu simülasyon sonucunda anlad?k ki e?er önlemlerimizi al?rsak depremden korkmam?za gerek yok.

Herkesin bir deprem çantas? olmal?, bu çantada olmas? gerekenler:

  • Su
  • Enerji veren yiyecekler
  • Yedek pilleriyle radyo ve fener
  • ?lk yard?m çantas?
  • Ki?isel e?yalar, reçeteli ilaçlar (Örne?in, kalp, damar, tansiyon, ?eker ve hormon ilaçlar?.)
  • Bir kat giysi
  • Bir miktar para
  • Çok amaçl? çak?
  • Düdük
  • Kalem, ka??t
  • ?çinde önemli telefon numaralar?n?n, ileti?ime geçilecek ki?ilerin bilgilerinin, önemli evraklar?n fotokopilerinin bulundu?u su geçirmeyen bir dosya
Deprem Similasyonu
Deprem Similasyonu

Kaynak: www.koeri.boun.edu.tr, webb.deu.edu.tr