Diller ve dinler diyar? Midyat’a gelin hep birlikte yak?ndan bir göz atal?m.
?lçemiz Midyat’?n do?usunda Dargeçit ilçesi, bat?s?nda Ömerli ilçesi, kuzeybat?s?nda Savur ilçesi, kuzeyinde Batman iline ba?l? Gercü? ilçesi, güneyinde Nusaybin ilçesi, güney do?usunda ise ??rnak iline ba?l? ?dil ilçesi yer almaktad?r. Farsça, Arapça ve Süryanice dillerinin kar???m?ndan “ayna” anlam?na gelen Midyat, do?uda birçok medeniyete ev sahipli?i yapm??t?r. Bir ba?ka kelime anlam? da “Ma?aralar Kenti” anlam?na gelen MAT?AT olan Midyat, Mardin ilinin bir ilçesi olup yakla??k 10.000 km2 den fazlad?r. ?lçe, bünyesinde birbirinden farkl? dinler ve diller bar?nd?r?r: Süryaniler, Müslümanlar, Yezidiler, Hristiyanlar, Araplar, Kürtler, Türkler… Yüzy?llard?r bütün insanlar karde?çe, sevgiyle, ho?görüyle, birlik ve beraberlik içinde ya?amaktad?r.
Orta Asya’dan göçüp gelen Eti Türkleri, Mezopotamya dedi?imiz Dicle ve F?rat nehirleri aras?nda yer alan ve verimli topraklara sahip olan bölgeye yerle?mi?lerdir. Bölgeden geçi?leri s?ras?nda Midyat’? büyük bir ma?ara haline getirip, hayvanlar?n? da burada bar?nd?rm??lard?r. Bu ma?aralar?n bir özelli?i de birbirleriyle ba?lant?l? olmalar?d?r. Daha sonra Orta Asya Türkleri’nin öncü göçebeleri olan Komuk Türkleri gelip yerle?mi?tir.
?ehir Estel ve Midyat’ta olarak ikiye ayr?lm??t?r diyebiliriz. Bu iki çar?? aras?nda uzanan bir yol ve yol üzerinde kurulu yerle?imler vard?r. Tarihi yap?lar Eski Midyat taraf?ndad?r. Mor Abraham Manast?r? ve S?la Kona?? gibi turistik mekânlar hep eski Midyat’ta yer almaktad?r. Mevsim olarak yazlar? çok s?cakt?r. Klimas?z ev zor bulursunuz. Turistik yer olmas? sebebiyle konaklayabilece?iniz otel say?s? da fazlad?r. ?nsanlar? s?cakkanl?d?r. Bölgede birçok farkl? dil ve din olmas?na ra?men insanlar yüzy?llard?r karde?çe ve ho?görü içinde beraber ya?am??lard?r. Midyat kendisine has ta?? olan “katori ta??” ile ünlü olup bu ta? ile yap?lm?? binalar göz kama?t?rmaktad?r. ?lçede birçok kaz? ve ara?t?rma yap?lmaktad?r. Midyat yap? olarak güzel oldu?u için pek çok dizi ve filme de ev sahipli?i yapm??t?r. S?la, Berivan, Be?ik Kertmesi, A?ka Sürgün, A?k Bir Hayal, Ad?n? Kalbime Yazd?m, Ay Lav Yu, Hükümet Kad?n 1 ve 2 Midyat’ta çekilen dizi ve filmlerdendir. Ayr?ca Türkiye’nin ilk kad?n belediye ba?kan? olan Xate Han?m da, Midyat’?n belediye ba?kan?d?r.
Midyat’ta gezerken evlerin çat?lar?nda duran demir yataklar? görebilirsiniz. Kap?lar?n?n da genelde mavi renk oldu?u dikkatinizi çekecektir. Bunun sebebi bu bölgede akreplerin çok olmas?d?r. Akrepler renk körü oldu?u için, mavi renkleri k?rm?z? görüp yakla?mazlar. Evlere girmesin diye de mavi renk boyan?r.
Midyat’ta bulunan manast?rlar?n isimleri hep “Mor” ile ba?lamaktad?r. Mor kelime anlam? olarak “Aziz” demektir. Aziz de Süryaniler’e de?er vermek anlam?nda kullan?lmaktad?r.
Midyat; ta??, gümü?ü ve el yap?m? olan Süryani ?arab? ile me?hurdur. 6 kilise, 2 manast?r ve 1 konuk evi vard?r. En büyük camisi Cevat Pa?a Camii’dir. 1925 y?l?nda yap?lm??t?r. Ayr?ca aç?l???n? Mahsun K?rm?z?gül’ün yapt??? ve S?la dizisinde S?la’n?n k?na gecesinin yap?ld??? Gelü?ke Han? da önemli tarihi mekânlardand?r.
Kaynak: www.midyat.gov.tr, www.sizinmedya.com, www.mardinkulturturizm.gov.tr
