Eski ad? PASUR olan, Diyarbak?r’?n merkeze en uzak ilçesi Kulp, do?a güzelli?inin yan? s?ra çok eski zamanlardan günümüze kadar gelmi? köklü bir tarihi yap?ya sahiptir. Birçok medeniyete ev sahipli?i yapan ilçe bu medeniyetlerden kalan tarihe de ev sahipli?i yapmaktad?r. Bu tarihi yap?lar günümüzde y?l?n her döneminde ziyaret edilmektedir.
Kefrum Kalesi
Diyarbak?r’?n Kulp ilçesine ba?l?d?r. Yakla??k 600 veya 700 y?ll?k geçmi?i bulunmaktad?r. ?lk ba?larda Acemlerin elinde bulunan kale, daha sonra Rumlar?n eline geçmi?tir. Osmanl?lar zaman?nda, Atabeylikler Rumelilerle sava?arak bu kaleyi alm??lard?r. Osmanl?lar her tarafta adalet sa?lanmas? için bu kaleyi de kendine ba?lam??t?r. Bu kale Mirek Mir Muhammed taraf?ndan yönetilmi?tir. Kale ?imdiki görünü?üyle iki parça ?eklinde ayaktad?r. Göz tahminlerine göre kalenin yüksekli?i 25 veya 30 metre civar?ndad?r. Atabeyliklerden kalan tam 13 tane kuyu hendek bulunmaktad?r. Bu kuyular ta??n içine kaz?larak yap?lm??t?r ve 4 metre derinli?indedir. Yöre insan? bunlara sarn?ç demektedir. Bu sarn?çlar?n içine ya?mur sular? dolmaktad?r. Bu suyun üzeri ise tamamen çimenle kaplan?r. ?nsanlar bunu bir mucize olarak bilirlermi?. Bu çimenler suyu d?? etkenlerden korumaktad?r.
Kulp Çay? / Ta?köprü
?lçemize 30 km uzakl?kta bulunan Ta?köprü köyündeki kayalarda ma?ara devri izlerine rastlan?lmaktad?r. Ayr?ca bölgede Sar?m Çay? boyunca yüksekli?i 200 metreye ula?an bir bo?az bulunmaktad?r. Ayn? bölgede Sar?m Çay? üzerinde bir de bölgeye ad?n? veren ve Kulp ilçesini Silvan ilçesine ba?layan tarihi bir Ta?köprü mevcuttur. Kulp, Silvan ve Hazro bölgelerinin birbirine yakla?t??? ve etkile?imlerinin en yo?un ya?and??? yerde kurulan Ta?köprü Köyü’nün tarihi çok eskilere dayanmaktad?r. Köyün güneyindeki tepelerde günümüzde bile eski Ermeni yerle?im yerlerine ait kal?nt?lar bulunmaktad?r. Kulp’u Silvan ve Hazro’ya ba?layan ve ad?n? köyün isminden alan Ta?köprü de bu köyün kuzeybat?s?nda yer almaktad?r. Köprü, II. Abdülhamit döneminde yap?lm??t?r. Mimarisi ile Batman`daki Malabadi Köprüsü’ne benzer. Köyün kuzeyinde bulunan kayal?klarda kesilen özel biçimli ta?lardan yap?lm??t?r. Goderne Köprüsü Kulp-Silvan s?n?r?nda Sarum çay? üzerinde Godern köyü güneybat?s?nda bulunur.
Yaylak-Smetak Tarihi Kilisesi
?lçemiz Yaylak Köyü Smetak mezras?nda tarihi bir kilise mevcuttur. Yaylak köyünde ise eski devirlerde insanlar?n ya?ad??? üç dört odal? ta?tan oymal? ma?aralar mevcuttur. Kilise do?u-bat? do?rultusunda dikdörtgen planl? olup ayn? yönde tonoz örtülüdür. Do?u ucunda yar?m daire planl? apsis yer almaktad?r.
Salk?ml? Köyü Kilisesi Salk?ml? Köyü ilçe merkezinden 27 km ötededir. Köye 2 km mesafede ise kilise vard?r. Moloz ta? malzemeden in?a edilen kilise do?u-bat? do?rultusunda dikdörtgen planl?d?r
Guznak Mezras? Kilise Camii
Kayac?k köyüne ba?l? Güznak mezras?n?n giri?indedir. Moloz ta?la yap?lm??t?r
Kaynak: https://kulpilcesi.blogspot.com