Bugün sofranıza farklı lezzetler mi taşımak istiyorsunuz? Kedisiyle, gölüyle, savat zanaatıyla, kilisesiyle ve balığıyla ünlü şehir Van, sofralarınıza ziyafet getirecek. İşte Van’ın ünlü lezzetleri…
Cılbır
2 orta boy soğan
3-4 adet yeşil biber
3 adet domates (veya salça)
1 çay bardağı pirinç
Pul biber, tuz, bir yemek kaşığı kuru zeytirun
2 yumurta
1 tatlı kaşığı un
Yağ
İsteğe göre kavurma
Yapılışı:
hafif kızarınca doğranmış domates, tuz, pul biber katılır, 4-5 bardak kaynar su ilave edilir, bir çay bardağı pirinç bu karışımda pişirilir, zeytirun ilave edilir. Diğer tarafta bir tavaya bir kaşık yağ konur, yağ ısınınca ayrı bir kasede 2 yumurta çırpılır, içine 2 çay kaşığı un ilave edilir. Bu karışım tavadaki yağı akıtılarak konur, yağda kabaran yumurtanın altı kızarınca çevrilir, pembeleştirilir, kabarmış bir vaziyette pişen yumurtalar pişen yemeğin içine ilave edilir.Acem Köftesi
400 gram kıyma
Bir küçük çay bardağı pirinç
Bir yemek kaşığı ince bulgur
Bir büyük kuru soğan
Tuz, karabiber, kekik
On üç adet küçük patates
Bir yemek kaşığı biber salçası
Bir yemek kaşığı domates salçası
Üç su bardağı su
Bir yemek kaşığı sıvı yağ
Üzerine: Bir tatlı kaşığı kuru nane
Yapılışı: Soğanlar çok incecik kıyılır. Kıyma yoğurma kabına alınır. Üzerine kıyılan soğanlar, 
yıkanan pirinç, bulgur, tuz, karabiber ve kekik eklenerek yoğrulur. Kullanılacak patates büyüklüğünde ve sayısında yuvarlak köfteler hazırlanır. Köfte boyutundaki patateslerin kabukları soyulur. Burada patatesler bütün halinde kullanılacaktır. Yemeğin pişirileceği tencereye sıvıyağ ve salçalar konulur. Üç bardak su salçaların üzerine eklenir ve salçalar eriyinceye kadar karıştırılır. Üzerine patatesler eklenir ve ağzı kapatılan tenceredeki su kaynayıncaya kadar beklenir. Yapılan köfteler dikkatli bir şekilde patateslerin olduğu tencereye ilave edilir. Kısık ateşte köftelerin pirinci uzayıp, patatesler yumuşayıncaya kadar pişirilir. Yemek ocaktan alınmadan üzerine kuru nane veya reyhan serpiştirilir. Ağzı kapalı olarak beş – on dakika dinlendirilen yemek sıcak olarak servis edilir.
Otlu Peynir
Otlu peynir Doğu Anadolu bölgesinde başta Van olmak üzere Bitlis, Siirt, Batman, Hakkâri ve Kars illerinde üretilmektedir. Van kahvaltılarının en meşhuru olan otlu peynir kuru ve salamura olmak üzere iki türdedir. Kuru olan peynir daha çok tercih edilir.
Van otlu peynir yapımında kullanılan süt koyun sütüdür ve özellikle ilkbahar mevsiminde otun ve sütün bol bulunduğu dönemlerde hazırlanır. Zaman zaman koyun sütüne inek veya keçi sütü de karıştırılabilir. İçerisinde kullanılan otlar çiçeklenme zamanlarında dağlardan ve yaylalardan toplanan dağ nanesi, yabani sarımsak, dağ kekiği ve Mustafa çiçeğidir. Bunun dışında yaklaşık 25 çeşit ot bulunmaktadır.
Yapılışı: Koyunlarda taze olarak sağılan sütler süzülüp temizlendikten sonra kaynamaya 
alınır. Kaynayan süt soğutularak ısısı 30 dereceye getirilir. Uygun ısıya gelen sütün içerisine peynir mayası eklenir. Mayası ilave edilen süt ortalama 1.5 – 2 saatte pıhtılaşır. Süt pıhtılaşırken yani teleme oluşurken dağ nanesi, yabani sarımsak, dağ kekiği ve Mustafa çiçeği iyice yıkanır ve peynirle buluşmaya hazırlanır. Telemenin peynir haline gelmesi için bez bir torba kullanılır. Bu torba iyice yıkanır ve temizlenir. Teleme hazır olduğunda bez torbaya yerleştirme vakti gelmiş demektir. Bez torbanın içerisine bir kat teleme bir kat ot olacak şekilde kat kat sıralanır. Sıralama işlemi bittiğinde torbanın ağzı sıkıca bağlanır. Bir sonraki aşama peyniri süzülmeye bırakmaktır. Sıkıca bağlanan torba bir süzgece konur, üzerine de tüm suyunun süzülmesi için bir ağırlık konur. Süzülme süresi ortalama 5-6 saattir. Süzülen ve peynir haline gelen teleme 6 saatlik dinlenme süresinin sonunda bez torbadan çıkartılır. Peynir kelle olarak ya da 2-3 cm kalınlığında kesilerek muhafaza edilir. Van otlu peyniri tuzlu peynir suyunda yani salamurada saklanabilir ancak bu şekilde çok uzun ömürlü olmaz.
Alternatif olarak peynir kalıplarına kuru tuzlama yapılır ve sonrasında toprak küplere ya da plastik bidonlara doldurulur. Bu işlemde peynirler arasında boşluk kalmaması çok önemlidir. Sıkı sıkı doldurulan peynir bidonlar ağızları üzüm yapraklarıyla kapatıldıktan sonra toprağa gömülür ve peynirin olgunlaşması beklenir. Peynirin olgunlaşması için en az 3 ay beklenmelidir. 7 aya kadar bekletilirse daha kaliteli ve leziz bir peynir elde edilir.
Kavut
Eskiden buğday değirmeninde öğütüldükten sonra pekmez, bal ya da şekerler karıştırılıp yufka ekmeğin arasına doldurulduktan sonra tüketilen Kavut, besleyici ve kalorili besindir.
İşte tarifi…
1 çay bardağı kadar tereyağı (Sıvı yağ da kullanılabilir.)
2 su bardağı kavurga unu
1 kahve fincanı bal ya da pekmez
Dövülmüş ceviz içi
Yapılışı: Tereyağı ile kavurga ununu bir tavaya alıp ateşin altını yakın. Un yağı tamamen 
emip rengi koyulaşıncaya kadar karıştırarak kavurun. Sonrasında ateşin üzerinden alıp bir servis tabağına dökün. Ardından üzerine pekmez ya da bal döküp düvülmüş ceviz içini de üzerine serpiştirin. Ardından afiyetle tüketebilirsiniz. Eğer fazladan pişirip daha sonra tüketmek isterseniz pişirme işleminden sonra dolapta saklanabilir. Tüketmeden önce üzerine bal, pekmez ve ceviz içini ilave edip sonra servis edilebilir.
Tuzlu Balık
Tuzlu balık yapımında Van’ın en ünlü balığı olan İnci Kefali balığı kullanılır. İlkbahar aylarında balığın yumurtalama dönemi bittikten sonra gölden çıkarılıp kasalarda tuza yatırılır.
Yapılışı: 100 tane balığa bir kase tuz konarak (iri kaya tuzu) üç gün tuzda bekletilir. Daha 
sonra kevgire dökülerek süzülür, süzüldükten sonra temiz bir bezle tane tane silinir. Sandığın içerisine bir sıra tuz, bir sıra balık olacak şekilde dizilir. Bu şekilde balık iki sene bozulmadan durur. Kullanılacağı zaman tuzdan alınarak, yıkanır, kurutulur, ateşte ya da yağda pişirilerek yenir. Tuzunun gitmesi isteniyorsa; tuzdan çıkartılan balık bir süre suda bekletilir. Tuzlanmış balık kaygana olarak yağda da pişirilmektedir.
Ayran Aşı Çorbası
Yarım kg yoğurt
1 su bardağı den ( Den yoksa pirinç de kullanılabilir. )
Yarım demek ıspanak
1 adet kabak
Yarım demet kişniş
1 çorba kaşığı un
Tuz
Yapılışı: Öncelikle den ve küp küp doğranan kabak birlikte pişirilir. Diğer tarafta yoğurt, un, 
tuz çırpılır ve suyla koyu ayran kıvamına gelinceye kadar çırpılır. Kaynayana kadar durmadan karıştırılır. Diğer tarafta yıkanmış ve doğranmış ıspanaklar, pişen den ve kabakta katılarak pişirilir. En son doğranmış kişniş katılarak servis yapılır.
Keledoş Yöresel Van Yemeği
200-250 gr. Kuşbaşı dana/kuzu eti
1 su bardağı yeşil mercimek
1 su bardağı den (buğday)
1 su bardağı haşlanmış nohut
1 orta boy kuru soğan
2 su bardağı çökelek (bulamazsanız süzme yoğurt)
3 yemek kaşığı tereyağ / sıvı yağ
Pazı otu (pazik)
3 diş sarımsak
Tuz, karabiber, pul biber
Yapılışı: Yeşil mercimek ile den (buğday) bir tencerede haşlanır. Bu sırada 1 kuru soğan, 2-3 
yemek kaşığı tereyağ ile kavrulur. Soğanlar kavrulduktan sonra küçük kuşbaşı doğranmış kırmızı et eklenerek kavrulmaya devam edilir. (Et önceden de haşlanmış olabilir, ancak düdüklü tencere kullanılırsa önceden haşlamaya gerek kalmıyor) 10 dk eti çevirdikten sonra yeşil mercimek, buğday, nohut ve ince doğranmış pazı otu (Bulamazsanız ıspanak da olabilir) ile tuz, karabiber ve üzerini kapatacak kadar su eklenerek 35-40 dk düdüklüde pişirilir. Piştikten sonra ocaktan aldığınız yemeğin içine 2 su bardağı çökelek (Ancak peynir olanı değil, yoğurt kıvamında olanı kullanılacak, bulamazsanız süzme yoğurt da olur. ) ile 3 diş sarımsak eklenip iyice karıştırılır. En son olarak, yemeğin üzerine yağda kızdırılmış pul biber gezdirilerek servis edilir. Yemeğin yöresel tarifinde 2 avuç ak pancar ile 2 avuç heliz otu da bulunuyor. Ancak bu otları bölgesinde bile bulmak her zaman mümkün olmayıp belli zamanlarda dağlardan toplanıyor. Çökelek ya da süzme yoğurt yerine de yöresel olarak kurut kullanılıyor. Kurut, yoğurdun süzülerek küçük topaklar halinde kurutulup uzun süre saklandığı hali. Yemeklere ekleneceği zaman bir miktar suda eritilerek kullanılıyor.
Afiyet olsun…
http://lezzetler.com/van.yemekleri
